Rozgraniczenie nieruchomości(właśc. postępowanie o rozgraniczenie nieruchomości) - postępowanie przed organami państwowymi mające na celu ustalenie granic nieruchomości, gdy stały się sporne. Szczegółowe zasady rozgraniczania zawarte są w art. 153 Kodeksu cywilnego, art. 29-39 Prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz w rozporządzeniem Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 14 kwietnia 1999 roku w sprawie rozgraniczania nieruchomości (Dz. U. z 1999 r. Nr 45, poz. 453).

Rozgraniczenie polega na ustaleniu przebiegu granicy nieruchomości (z natury rzeczy może chodzić tylko o nieruchomości gruntowe), czyli na ustaleniu, jak daleko sięga prawo własnedości przysługujące właścicielowi danej nieruchomości. Nie służy natomiast doprowadzeniu nieruchomości do określonej powierzchni - ta wielkość ma tylko marginalne znaczenie. W wyniku postępowania o rozgraniczenie nie dochodzi, co do zasady, do rozstrzygnięcia o wydaniu nieruchomości ani do rozstrzygnięcia o innych roszczeniach związanych z nieruchomością. Sąd może i powinien natomiast uwzględnić nabycie w drodze zasiedzenia przygranicznych pasów gruntu, jeżeli miało ono wpływ na przebieg granicy.
    
O specyfice postępowania o rozgraniczenie decyduje to, że ma ono dwie fazy: administracyjną (obligatoryjną) i sądową, do której nie musi dojść. Skoro faza postępowania administracyjnego jest obowiązkowa, to postępowanie przed sądem bez jej wyczerpania jest niedopuszczalne - zachodzi zatem czasowa niedopuszczalność drogi sądowej. Oznacza to brak jednej z przesłanek procesowych, wobec czego sąd odrzuci wniosek o rozgraniczenie złożony bezpośrednio do sądu (bez wyczerpania drogi administracyjnej). Ten model postępowania o rozgraniczenie istnieje w Polsce bez większych zmian od 1946.

Słowo tachimetria pochodzi z języka greckiego i dosłownie znaczy szybki pomiar, co uzyskuje się w praktyce przez stosowanie dalmierzy optycznych, elektrooptycznych lub laserowych do określania odległości oraz wykonywanie odczytów służących do wyznaczania kątów poziomych i pionowych ze średnią dokładnością.
Jako metoda pomiarowa pojawiła się na początku XIX wieku po wprowadzeniu do lunety teodolitu przez monachijskiego optyka Reichenbacha płytki ogniskowej z nitkami dalmierczymi, co umożliwiło optyczny pomiar odległości.
Tachimetria polega na pomiarze sytuacyjno-wysokościowym wykonywanym metodą biegunową do określania położenia sytuacyjnego punktów szczegółowych oraz niwelacji trygonometrycznej do określania wysokości tych punktów. Pomiary tachimetryczne przeprowadza się w oparciu o osnowy geodezyjne, czyli punkty o znanych wspołrzędnych geodezyjnych.